Ostatnio poznaliśmy dwa rodzaje motywacji – motywację pozytywną oraz motywację negatywną. Dla przypomnienia przez motywację pozytywną rozumiemy działania w kierunku czegoś, zaś przez motywację negatywną działania przeciw czemuś. Jednak samo rozróżnienie motywacji na te dwie kategorie nie wystarcza, aby pojąć, co nas motywuje. Do tego wymagana jest jeszcze wiedza, jakie są podstawowe style motywacji.
W dzisiejszym artykule porozmawiamy o trzech stylach motywacji. Co się dzieje, kiedy motywuje cię władza, przynależność lub osiągnięcia? Czytaj dalej i przekonaj się sam.
Style motywacji: Władza
Kiedy motywuje cię władza, możesz mieć do niej stosunek pozytywny lub negatywny. Jeśli twoja motywacja w stosunku do władzy jest pozytywna (“kierunek do czegoś“), będziesz czerpać pozytywną energię ze wszelkiego rodzaju hierarchii i struktury.
Motywowany władzą w sensie pozytywnym możesz dążyć do zdobycia jej jak największej ilości. Zwiększenie swojej władzy będzie cię motywowało do działania. Może być też tak, że motywacja władzą podziała inaczej – najlepiej i najefektywniej osiągniesz swoje cele w hierarchicznej strukturze. Wtedy – będąc elementem systemu – zaczniesz działać skutecznie i wytrwale.
Pozytywnie podchodząc do władzy, będziesz uznawać hierarchię i strukturę niezależnie od tego, na jakim szczeblu się znajdujesz. Jeśli ktoś, kogo uznajesz za autorytet, przedstawi ci powody, dla których warto coś robić – prawdopodobnie ochoczo zabierzesz się do pracy. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że w teście Jaki jest Twój styl planowania? osiągasz wynik Zorganizowany lub nawet Mistrz Planowania.
Gdy motywuje cię władza, twoje nawyki i dążenia będą skierowane na jej osiągnięcie lub utrzymanie.
Jeśli jednak władza jest dla ciebie motywacją negatywną (“kierunek przeciw czemuś“) możesz dążyć do jak największej autonomii. Jeśli dążysz do niezależności i nie uznajesz autorytetów, a wolność stanowi dla ciebie najwyższą wartość – mamy tutaj do czynienia z negatywną motywacją.
Osoba kierowana stylem motywacji negatywnej w stosunku do władzy będzie chciała żyć według własnych zasad i reguł. Jeśli lubisz pracować jako wolny strzelec lub marzy ci się kariera przedsiębiorcy, prawdopodobnie pojęcie władzy działa na ciebie negatywnie.
Być może już w szkole kwestionowałeś wszystkie autorytety (od rodziców, przez nauczycieli aż po stróżów prawa). Negatywny stosunek do władzy może powodować zarówno dobre rezultaty, jak i niepożądane konsekwencje. W drodze do wolności możesz dosłownie narobić sobie kłopotów. Prawdopodobnie osiągasz wynik Chaotyczny lub Buntownik.
Gdy motywuje cię niechęć do władzy, twoje nawyki i dążenia będą skierowane na osiągnięcie wolności, niezależności i autonomii.
Style motywacji: Przynależność
Inaczej jest, gdy motywuje cię do działania przynależność. W przypadku pozytywnego stosunku do przynależności, twoją inspiracją może być osiągnięcie określonego statusu społecznego lub powszechnego uznania.
Hierarchia społeczna i struktura jawią ci się jako coś pożądanego i potrzebnego. Masz ogromne pragnienie przynależności do określonej grupy społecznej. Może to być rodzina, grono przyjaciół czy nawet wybrana przez ciebie grupa zawodowa. Słowa uznania wypowiedziane przez autorytet, który uznajesz są dla ciebie wyjątkowo silną motywacją.
Najgorszą obawą dla osoby, którą motywuje pozytywnie przynależność będzie oczywiście odrzucenie przez grupę. Dlatego wszystkie działania, dążenia i nawyki będziesz podporządkowywać osiągnięciu harmonii i równowagi. Potrzeba asymilacji i wtopienia się w tłum może również wynikać z pozytywnej motywacji w kierunku przynależności.
Jeśli motywuje cię przynależność w sensie pozytywnym, pewnie zwracasz baczną uwagę także na to, jak prezentują się twoje media społecznościowe, jak konto na Instagramie czy Facebooku. Interesujesz się tym, ile masz polubień czy komentarzy oraz jak wypadasz na tle grupy społecznej, do której aspirujesz.
Gdy motywuje cię przynależność, twoje wysiłki, nawyki i dążenia będą skierowane na osiągnięcie statusu i uznania w grupie.
Co się dzieje, gdy przynależność powoduje w tobie niechęć?
Inaczej oczywiście objawia się motywacja afiliacyjna w ujęciu negatywnym. Jeśli grupa społeczna i pojęcie kolektywizmu powodują w tobie nieprzyjemne uczucia, możesz być nastawiony negatywnie do przynależności.
Osoba z motywacją negatywną będzie dyskredytować normy społeczne. Jeśli lubisz się buntować przeciwko tradycjom i zasadom oraz nie akceptujesz czegoś, bo robiono tak “od zawsze” – być może to cię motywuje.
Możesz chcieć pokazać swoją niezależność od innych w różny sposób. W pracy wybierasz zadania indywidualne, stronisz od socjalizacji ze współpracownikami. Być może chcesz się wyróżnić strojem lub innymi zewnętrznymi oznakami. To, co w opinii większości jest uznane za przejaw statusu – automatycznie odrzucasz.
Co ciekawe, uznanie ze strony innych niekoniecznie spowoduje u ciebie bunt. Dobrze pochwalone wykonanie zadania lub twojej indywidualnej umiejętności będzie dla ciebie dobrą motywacją.
Gdy motywuje cię niechęć do przynależności, zrobisz co trzeba, aby podkreślić swoją niezależność i indywidualizm.
Style motywacji: Osiągnięcia
Trzecim i ostatnim stylem motywacji, który dziś omówimy będzie jeden z bardziej oczywistych stylów motywacji, czyli osiągnięcia. Ten styl motywacji jest mi bliski, ponieważ osiągnięcia to coś, co mnie motywuje do działania.
Jeśli tak jak ja osiąganie celów jest dla ciebie najlepszą motywacją do działania i jesteś nastawiony na osiąganie wyników – prawdopodobnie osiągnięcia motywują cię pozytywnie do działania. W takiej sytuacji możesz odnajdywać prawdziwą przyjemność w listach kontrolnych, listach zadań i np. planowaniu posiłków. Skreślanie zadań z listy i monitorowanie kamieni milowych to najprzyjemniejsze wydarzenia pod słońcem.
Zdradzę ci prosty sposób, który zawsze się u mnie sprawdza, gdy nie mogę się do czegoś zmotywować. Ponieważ moją inspiracją są osiągnięcia, bardzo ważne jest dla mnie odpowiednie przygotowanie się do zadania. A co pozwala przygotować się do działania? Po pierwsze, odpowiednie planowanie. Dlatego tak wiele o tym piszę i dlatego tak bardzo do tego zachęcam.
Jednak dla mnie, jak i dla wszystkich motywowanych osiągnięciami podstawowym środkiem do osiągnięcia celu są narzędzia. Jeśli nie mam dostępu do odpowiednich narzędzi, będę odwlekać wykonanie zadania do czasu, aż ich mieć nie będę. Oczywiście, czasem trzeba ruszyć do przodu bez wszystkich narzędzi, ale takie działanie jest dla mnie niezmiernie frustrujące i… bolesne. Jedyny wyjątek jest wtedy, gdy zaczynam bez narzędzi, ale wiem, że niedługo się pojawią, np. odpowiedni strój do ćwiczeń, który będzie nagrodą za wytrwanie przez miesiąc w treningowym reżimie.
Gdy motywują cię osiągnięcia, zrobisz to, co konieczne, aby osiągnąć założony rezultat.
Co się dzieje, gdy osiągnięcia powodują w tobie niechęć?
Na przeciwległym biegunie motywacji osiągnięciami są ci z nas, którzy nie chcą osiągać celów. W takim przypadku będziesz – podświadomie lub świadomie – sabotować własne działania. Możesz też robić wszystko, aby utwierdzić siebie i innych w przekonaniu, że nigdy nie osiągniesz sukcesu.
Czasem będziesz celowo spóźniać się na zajęcia, aby dostać słabszą ocenę. Możesz nie starać się w pracy, bo przecież i tak nie dostaniesz tego awansu. Nie zrobisz tego, co trzeba, aby doprowadzić biznes na wyższy stopień rozwoju, bo pewnie i tak ci się nie uda.
Działania mogą być świadome, ale też podświadome, jak odkładanie na ostatnią chwilę (więcej o prokrastynacji przeczytasz tutaj).
Gdy osiągnięcia cię frustrują, będziesz robić wszystko, aby nic nie osiągnąć. Świadomie lub podświadomie.
Wiesz, co się zwykle kryje za anty-motywacją odnośnie osiągnięć? Obawa przed porażką. Zastanów się, czy twoje sabotowanie własnego sukcesu nie ma tej przyczyny. Być może boisz się, że znów nawalisz. A może obawiasz się, że ktoś cię wyśmieje (wtedy twoja anty-motywacja do osiągnięć może być połączona z pragnieniem statusu… dość wybuchowa mieszanka).
Jak możesz wykorzystać swój styl motywacji?
Znajomość dominującego stylu motywacji pomoże ci osiągnąć zamierzone cele. Jeśli dowiesz się, czy motywuje cię władza, przynależność czy osiągnięcia, możesz pracować nad swoimi nawykami. Jest to ważne zwłaszcza w sytuacji, gdy twoja motywacja kieruje się przeciwko czemuś.
Jeżeli czujesz, że anty-motywacja w odniesieniu do osiągnięć, władzy czy przynależności powoduje, że nie żyjesz w sposób, w jaki chcesz, pora to zmienić. Dominujący styl motywacji wynika oczywiście z twojego typu osobowości, jednak jego kierunek – do lub przeciw czemuś – to w dużej mierze wynik innych zmiennych. Dla przykładu wychowanie może mieć wpływ na twoją niechęć do władzy i autorytetów. Odrzucenie przez ważne dla ciebie osoby to często podstawa negatywnej motywacji odnośnie przynależności. Zaś odniesione porażki w życiu mogą cię skłonić do deprecjonowania osiągnięć swoich i innych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o stylach motywacji i sposobach ich pozytywnego wykorzystania, oceń ten post i napisz komentarz.
Jaki jest twój dominujący styl motywacji? Napisz w komentarzu.
