Każdy z nas ma jakieś nawyki do zmiany. Często utrzymujemy w mocy złe przyzwyczajenia. Dlaczego tak się dzieje?
Najczęstszym powodem jest po prostu automatyzacja nawyku. Proces ten powoduje, że przestajesz się zastanawiać nad zachowaniem, które robisz. Przykładem automatyzacji jest mycie zębów czy prowadzenie auta – po pewnym czasie nawyk staje się częścią Ciebie i nie skupiasz się na nim, tylko wykonujesz go podświadomie.
Kolejną przyczyną jest nasze wygodnictwo. Żyjemy we własnej strefie komfortu, a każda zmiana jawi się jako wyzwanie i trudny proces. Z takim podejściem utrzymujemy stare przyzwyczajenia i nie rozwijamy się. Obawa przed zmianą (i sukcesem!) to częsty powód trwania przy złych nawykach. Dlatego poznaj nawyki do zmiany i zacznij działać!
Niektórzy z nas próbowali zmienić nawyk, ale im się nie udało. Dlatego uważają, że są za słabi, aby coś zmienić. Brak pewności siebie i wiary we własne możliwości w połączeniu z kilkoma porażkami może skutecznie zniechęcić do zmiany nawyku.
Każdy z nas ma jakieś nawyki do zmiany, ja również. Oto lista 3 nawyków do zmiany, które powstrzymują Cię przed odniesieniem sukcesu.
Nawyki do zmiany: 3 nawyków, które Cię powstrzymują
1. Odkładanie ważnych zadań (prokrastynacja)
Kto z nas nigdy nie odłożył na później tego, czego nie chciało mu się robić? Ja z pewnością robiłam tak (i czasem nadal mi się to zdarza!) wielokrotnie. Jednak prokrastynacja to nawyk, nad którym warto popracować w pierwszej kolejności.
Odwlekanie na później nie się ze sobą wiele negatywnych skutków, takich jak:
- Zwiększone uczucie niepokoju i gonitwa myśli.
- Chroniczny stres związany z myśleniem o odwlekanej pracy.
- Brak możliwości skupienia uwagi na wykonywanym działaniu.
- Wyrzuty sumienia, kiedy próbujesz odpocząć czy się zrelaksować.
Do tego dochodzą oczywiście nieprzyjemne konsekwencje braku działania z Twojej strony.
Co możesz zrobić, aby zmienić nawyk prokrastynacji?
Oto kilka sposobów na radzenie sobie z nawykiem odkładania na później:
- Każdego wieczoru (lub o poranku) rób listę zadań na następny dzień. Dopóki nie skończysz zadań z listy, nie zajmujesz się niczym innym.
- Ustal sama ze sobą nagrodę za wykonanie zadania, np. odcinek ulubionego serialu za posprzątanie domu.
- Krótkie, ale męczące zadania staraj się zrobić od razu. Chodzi o takie zadania, których wykonanie w całości nie zajmie więcej niż 10 min (włącznie z przygotowaniem!).
- Duże zadania podziel na mniejsze części – pierwszą część zrób od razu.
- Ustaw minutnik na 5 minut i zacznij robić odwlekane zadanie. W większości przypadków zadziała efekt kuli śnieżnej i ani się obejrzysz – zadanie będzie wykonane!
Ciekawą książką, którą warto przeczytać, jeśli zmagasz się z prokrastynacją jest na przykład:
2. Nadmierne wydatki i przekraczanie budżetu
Jednym z bardzo częstych nawyków do zmiany jest folgowanie sobie i przekraczanie budżetu (jeśli w ogóle nie masz jeszcze budżetu, zajrzyj do tego artykułu). A może masz kredyty i pożyczki do spłacenia, które spędzają Ci sen z powiek? Wiem, jaki to ból i smutek.
Na początek polecam Ci przeczytanie świetnie napisanej (jak dobra powieść!) książki The Latte Effect (pojawiła się już w polskiej wersji jako Efekt latte).
Istnieją zasadniczo dwa rozwiązania (które najlepiej stosować równolegle!): zacznij więcej zarabiać i mniej wydawać. Wbrew pozorom wydawanie mniej jest łatwiejsze niż Ci się wydaje. Zarabianie więcej wymaga wysiłku, który jednak w długofalowej perspektywie z pewnością Ci się opłaci!
Co możesz zrobić, aby zmienić nawyk nadmiernego wydawania pieniędzy?
Oto proste (nie łatwe!) sposoby na ogarnięcie finansów osobistych:
- Ustal budżet domowy. Co jest mierzone, zostanie zorganizowane. Bez świadomości, ile zarabiasz i jakie są Twoje koszty, na pewno nie ogarniesz niczego.
- Płać gotówką. Wiem, w dzisiejszych czasach o wiele wygodniej jest już płacić kartą. Jednak jeśli ogarniasz swoje finanse i chcesz się powstrzymać przed nadmiernym wydawaniem, bierz ze sobą tylko gotówkę. Inaczej odczuwamy wydawanie gotówki niż przyłożenie telefonu do terminala. Dlatego tak promowane są płatności bezgotówkowe – abyś wydawała więcej (bezwiednie).
- Nie wszystko, co Ci się podoba, jest Ci naprawdę potrzebne. O, jaka ładna bluzka! Jaki śliczny kubek i to na przecenie!... Stop! Jeśli coś Ci się bardzo podoba, ale przekracza założony budżet, zostaw to w spokoju.
- Zastosuj system kopertowy. To prosty i skuteczny sposób na domowy budżet. Przygotuj kilka kopert, każdą opisz np. Jedzenie, Opłaty, Wakacje. Po otrzymaniu miesięcznego wynagrodzenia wkładasz założone wcześniej kwoty do określonych kopert. Kiedy pieniądze w kopercie się kończą, nie przekładasz pieniędzy z innej koperty. Po prostu nie wydajesz na określone rzeczy do końca miesiąca.
- Najpierw płać rachunki. Wszystkie opłaty stałe warto ustawić na jeden dzień. Wydajesz tylko to, co Ci zostało.
- Znajdź swoje termity. W książce Money mindfulness Cristina Benito opisuje małe wydatki jako termity, które drążą Twój budżet domowy. Na przykład paczka papierosów dziennie, kawa w drodze do pracy czy drinki ze znajomymi kilka razy w tygodniu. Zsumuj sobie, ile to pieniędzy!
3. Nieumiejętność odmawiania i zgadzanie się na wszystko
Niektórym odmawianie przychodzi łatwo (ja się do tych osób zaliczam), inni z pewnością muszą nad tym popracować. Jeśli często zgadzasz się na coś, na co nie masz czasu ani ochoty, ten nawyk do zmiany jest dla Ciebie.
Dlaczego boimy się odmówić? Istnieje oczywiście wiele przyczyn, a oto najczęstsze z nich:
- Reguła wzajemności. Ja odmówię teraz, to ty mi odmówisz w przyszłości.
- Obawa przed odrzuceniem – nie chcesz, aby ktoś się na Ciebie obraził (nawet jeśli to bot z niechcianej infolinii…)
- Strach przed konfliktem. Uwielbiam obserwować techniki manipulacyjne w praktyce. Od wywoływania poczucia winy, strachu aż do robienia scen – wszystko to, gdy już to poznamy – wydaje się raczej zabawne niż straszne. Dlatego warto poświęcić trochę czasu na naukę asertywności i poznanie technik, którymi inni wymuszają na Tobie określone działanie.
Co możesz zrobić, aby zmienić nawyk zgadzania się na to, czego nie chcesz zrobić?
- Zacznij od małych spraw i osób, z którymi nie jesteś związana emocjonalnie. Na przykład łatwiej będzie Ci odmówić sprzedawcy w sklepie w ramach treningu niż przyjaciółce, z którą znacie się od lat.
- Nie zgadzaj się od razu. Najprościej jest powiedzieć, że musisz się zastanowić i dasz znać w przyszłym tygodniu. Jeśli po tygodniu okaże się, że możesz się zgodzić na propozycję, to tak zrób. Jeśli nie – uprzejmie odmów.
- Przestań spędzać czas z ludźmi, za którymi nie przepadasz. To Twoje życie i masz prawo czuć się dobrze.
- Przeczytaj ten artykuł: Jak grzecznie odmówić? Asertywność w praktyce.
