Jednym z największych zagrożeń w utrzymaniu silnej woli jest efekt a co mi tam. Efekt ten objawia się w momencie, kiedy zdarzy Ci się jakieś potknięcie. Powiedzmy, że planujesz tylko spróbować kawałek ciasta, a zanim się obejrzysz, zjadłaś… całe!
Efekt a co mi tam racjonalizuje potknięcia
Co się tutaj stało? Otóż twój mózg uwielbia racjonalizować twoje zachowanie, to jego funkcja obronna, w końcu inaczej byś zwariowała z powodu ciągłego dysonansu poznawczego. Dlatego po zjedzeniu kawałka ciasta włącza się następujące myślenie: już i tak zjadłam kawałek, a miałam w ogóle nie jeść, to w sumie mogę zjeść całe ciasto, a co mi tam!
Efekt ten może dotyczyć każdego Twojego niepowodzenia lub wyzwania, któremu ciężko sprostać w związku z siłą woli. W momencie dominacji efektu jesteś w cyklu, kiedy robisz to, co wiesz, że Ci szkodzi, żałujesz tego, co zrobiłaś, a potem wracasz… po więcej.
Kiedy czujesz się źle, szukasz prostych rozwiązań
Kiedy się poddajesz, zaczynasz czuć się źle sama ze sobą, co powoduje nieprzyjemne napięcie. Dlatego poszukujesz czegokolwiek, co sprawi, że poczujesz się lepiej. Co więcej, chcesz poczuć się lepiej od razu. Dlatego szukasz szybkiego sposobu na lepsze samopoczucie. Niestety, często jest nim… właśnie to, z czym czujesz się źle. Zjedzenie drugiego, piątego i dziesiątego kawałka ciasta sprawia, że na chwilę czujesz się lepiej (wszystkie substancje w ciele szaleją).
Wiesz, że to nie pierwsza porażka, potknięcie czy pomyłka sprawia, że poddajemy się w diecie czy ćwiczeniach? To poczucie winy, wstyd, wrażenie utraty kontroli i nadziei na sukces.
Jak wyrwać się z pętli?
Jak poradzić sobie z efektem a co mi tam i wzmocnić silną wolę? Bardzo ważne jest uświadomienie sobie własnej reakcji na porażkę. Czy uciekasz w samokrytykę i biczujesz się w myślach za utratę kontroli? To prosta droga do poczucia winy i wstydu. Na szczęście są inne sposoby.
- Okaż sobie odrobinę współczucia.
Brzmi jak żart? Ale działa. Przykładem jest to badanie dotyczące jedzenia słodyczy przez kobiety. Wyobraź sobie, co powiedziałabyś przyjaciółce, która zjadła całe ciasto? Czy wobec niej byłabyś tak samo surowa, jak wobec siebie samej? Potraktuj siebie tak, jak swoją przyjaciółkę, której dobro jest dla Ciebie ważne.
- Zadaj sobie ważne pytanie.
Kiedy się potkniesz, to jest pytanie, które pomoże Ci wyjść z sytuacji zwycięsko (i uniknąć efektu a co mi tam): Co mogę w tej sytuacji kontrolować i na co mam wpływ? Zwracając się ku temu, co możesz zrobić dalej, odbierasz sobie prawo do jęczenia, użalania nad sobą i szukania coraz to nowych wymówek.
Na koniec pamiętaj, że porażki i potknięcia będą Ci towarzyszyły ciągle, to po prostu część życia. Dodatkowo, im bardziej będziesz przesuwać swoją strefę komfortu, tym więcej potknięć zaliczysz. Dlatego warto uświadomić sobie, kiedy rzucamy się w ogień samokrytyki i przekuć porażkę na nowe doświadczenie, z którego wyjdziesz silniejsza.
