Podziel się!

Jak wiesz, jedną z podstawowych zasad planowania jest zdecydowanie, czym się zajmiesz, a co odrzucisz. Większość z nas największy problem ma właśnie z odrzucaniem tego, czego nie chce realizować. I wcale nie chodzi o to, że nie wiedzą, co odrzucić. Nie wiedzą po prostu, w jaki sposób grzecznie odmówić. Jeśli chcesz poznać asertywność w praktyce i nauczyć się odmawiać, dobrze trafiłeś.

Zebrałam poniżej kilka praktycznych sposobów na odmawianie. Pamiętaj, że czymś innym jest sama umiejętność odmawiania jako takiego, a czym samym dobór odpowiednich słów, gdy już się zdecydujesz powiedzieć nie. Jeśli szukasz gotowych wzorów odmowy spotkania, zajrzyj też do tego artykułu.

Jeśli twoim problemem jest brak umiejętności odmawiania, przeczytaj ten artykuł. Stanowi on wstęp do serii kolejnych, które pokażą ci, że nie zawsze warto zgadzać się na wszystko.

Dlaczego warto czasem mówić nie?

Czas to jedyny zasób, który jest absolutnie nie od odnowienia. Nie możemy go – przynajmniej na razie – zatrzymać czy cofnąć, dlatego każda chwila, jaka ci pozostała, powinna być cenna i wykorzystana w wartościowy sposób.

Wartościowy sposób dla ciebie – zgodnie z twoją wizją celów, wartościami, jakimi się kierujesz w życiu. Nie chodzi o to, by pozwolić życiu uciec przez palce. Pamiętaj, że jeśli nie odmawiasz innym ludziom, nie tylko marnujesz swój czas, ale także… tych osób.

Korzyści z odmawiania:

• Zyskujesz czas na to, co dla ciebie ważne.
• Dajesz z siebie 100% zaangażowania w projektach, na które świadomie się zdecydowałeś.
• Szanujesz czas innych – zamiast zrobić coś na „odczepne” i z poprawkami – otwarcie mówisz, w czym możesz pomóc, a w czym nie.
• Pomagasz innym się rozwijać. Dotyczy to zarówno dzieci (samodzielność, poszukiwanie rozwiązań problemów), jak i dorosłych (nowe umiejętności, rozwój osobisty).

Skoro już wiesz, dlaczego warto grzecznie odmówić, z poniższych sposobów dowiesz się, jak to zrobić w praktyce.

W jaki sposób grzecznie odmówić? Pochwal lub skomplementuj propozycję

Pierwszy sposób na to, w jaki sposób grzecznie odmówić to osłodzenie odmowy pochwałą lub komplementem w stronę proszącej o przysługę osoby. W skrócie sprowadza się to (w stosunkach towarzyskich) do stwierdzenia w stylu uwielbiam cię, ale NIE.

Przykład: To brzmi świetnie, ale muszę zrezygnować. Dziękuję ci za propozycję.

Przykład: Szykuje się ekscytujące wydarzenie, jednak muszę zrealizować swoje zobowiązania. Bardzo ci dziękuję za zaproszenie.

Przykład: Bardzo dziękujemy za ciekawą propozycję współpracy, jednak nie wpisuje się ona w naszą wizję rozwoju.

Aby komplement czy pochwała zadziałały, w większości przypadków potrzebujesz też uzasadnienia! Jeśli w jakiś sposób nie uzasadnisz swojej odmowy, pozostawiasz otwartą furtkę do negocjacji. A przecież ty nie chcesz żadnej negocjacji, po prostu mówisz nie.

W jaki sposób grzecznie odmówić? Uzasadnij odmowę.

Jeśli nie uzasadnisz, dlaczego odmawiasz, to pozostawisz niedosyt. Każdy lubi znać powód odmowy, chociażby z powodu zbierania potrzebnego feedbacku (informacji zwrotnych). Szczególnie dotyczy to biznesu i kontaktów służbowych.

Nie ma nic złego w tym, że osoba, której odmawiasz, chce się dowiedzieć dlaczego. Jednocześnie pamiętaj, że nie masz obowiązku uzasadniania odmowy. Szczególnie dotyczy to niechcianych maili z ofertami czy telefonów z niechcianych numerów, które w systemie „wylosowały” twój numer.

Jeśli chcesz podać uzasadnienie swojej odmowy i dzięki temu skutecznie i grzecznie odmówić, do pierwszego sposobu możesz dodać po prostu dlaczego nie podejmiesz się tego zadania.

Dla powyższych przykładów:

Przykład: To brzmi świetnie, ale muszę zrezygnować, nie będę w stanie w pełni zaangażować się w tej projekt, a przecież na to zasługujesz. Dziękuję ci za propozycję.

Przykład: Szykuje się ekscytujące wydarzenie, jednak muszę zrealizować swoje zobowiązania, które już podjąłem i mają określony termin, z którego muszę się wywiązać. Bardzo ci dziękuję za zaproszenie.

Przykład: Bardzo dziękujemy za ciekawą propozycję współpracy, jednak nie wpisuje się ona w naszą wizję rozwoju. W ciągu najbliższych 10 lat nie zdecydujemy się na skorzystanie z usług tego typu.

W jaki sposób grzecznie odmówić? Zaproponuj inne rozwiązanie problemu

Czasem (a w zasadzie bardzo często!) wystarczy wskazać innym potrzebne narzędzia lub zasoby, żeby zadanie wykonali sami. Dotyczy to zarówno spraw zawodowych, jak i życia prywatnego czy nawet opieki nad dziećmi.

Przykład: Niestety nie mam czasu zredagować dla ciebie tego artykułu. Jeśli chcesz, podam ci namiary do świetnego korektora tekstu, z którym możesz współpracować w tej sprawie.

Przykład: Przykro mi, jednak z powodu natłoku obowiązków nie będę mógł przygotować dla ciebie tych grafik. Podaję link do darmowego programu graficznego, w którym zrobisz to samodzielnie, tutaj podłączam link do tutorialu. W razie problemów polecam ci zaprzyjaźnionego grafika XYZ.

Przykład:

• Mamo, sok się wylał!
• Ścierka jest w górnej szufladzie komody. Jak skończysz wycierać, rozwieś ją na wieszaku, aby wyschła.

Bardzo lubię ten sposób odmawiania, ponieważ czuję, że nie zostawiam kogoś bez pomocy. Jednocześnie możesz pomóc innym nauczyć się nowych umiejętności (większa pewność siebie). Bardzo łatwo jest wyręczać się innymi w prostych sprawach, które wymagają minimalnego wysiłku. Pozwól ludziom być szczęśliwszymi – niech widzą swoją siłę wynikającą z samodzielnego rozwiązywania problemów!

W jaki sposób grzecznie odmówić? Kiedy nie oznacza nie teraz

Co zrobić w sytuacji, kiedy chcesz pozostać otwarty na współpracę w przyszłości, jednak teraz absolutnie nie masz czasu, aby pomóc? Wystarczy, że nauczysz się grzecznie odmawiać wykorzystując otwarcie terminów.

Przykład: Bardzo chciałabym się umówić z tobą na kawę, jednak w tym miesiącu nie mam już ani jednego wolnego popołudnia. Co powiesz na przyszły miesiąc?

Przykład: W tym kwartale cały budżet marketingowy mamy już rozdysponowany. Proszę o przesłanie oferty współpracy na następny kwartał do dnia XYZ.

Ważna uwaga: ten sposób używaj tylko wtedy, kiedy naprawdę chcesz się spotkać w przyszłym miesiącu i jesteś zainteresowany współpracą w następnym kwartale. Jeśli nie, nie pozostawiaj innych w niepewności. Szanuj czas innych, jeśli chcesz, aby i twój szanowano.

Nie chcesz czegoś zrobić, powiedz to. Nawet jeśli wydaje się to trudne. Chciałbyś być miesiącami wodzony za nos? No właśnie.

W jaki sposób grzecznie odmówić? Co z natrętnymi osobami, które nie przyjmują odmowy?

Niestety nie zawsze druga osoba przyjmie twoją odmowę. Czasem będzie próbowała grać na twoim sumieniu, przypominając ci jakieś przysługi z przeszłości lub próbując wzbudzić litość. Oddzielaj ziarno od plew. Pamiętaj, że niektórzy zajmują się tym zawodowo, jak telemarketerzy. Takie osoby przechodzą specjalne szkolenia, które uczą ich, jak twoje nie zamienić w tak.

Korzystając z zasady o szanowaniu czasu swojego i innych, czasem najlepszym sposobem na odmowę będzie niestety twarde i zdecydowane nie. Nie zawsze da się odmówić w grzeczny i uprzejmy sposób (po raz 10 w ciągu 3 minut). Dlatego pamiętaj, że zawsze możesz po prostu odmówić bez uzasadnienia. I to też jest w porządku.

Przykład: Niestety, nie pomogę ci w tym.

Przykład:

• Nie jestem i nie będę zainteresowany waszą ofertą.
• Ale dlaczego?
• Nie jestem i nie będę zainteresowany waszą ofertą. Proszę więcej nie dzwonić.
• Ale nie mógłby pan chociaż podać powodów pana decyzji?
• Nie, nie mógłbym.
• Ale co to za problem poświęcić kilka chwil na uprzejmą rozmowę?
• Jest to problem, do widzenia.

Niestety, czasem nie unikniesz tego typu konwersacji. Odmawianie jest częścią życia, czasem niezbyt przyjemną. Ale konieczną.

Jakie macie sposoby na uprzejme i grzeczne odmawianie? Piszcie w komentarzu.