Life coach: co to? Partner w rozwoju, nie terapeuta sprawdź!

W dzisiejszym dynamicznym świecie, gdzie tempo życia często nas przytłacza, coraz więcej osób poszukuje wsparcia w rozwoju osobistym i zawodowym. Pojęcie "life coach" staje się wówczas niezwykle istotne. W tym artykule, jako Lidia Gajewska, pomogę Ci zrozumieć, kim dokładnie jest life coach, czym się zajmuje i jak odróżnić go od innych specjalistów, abyś mógł świadomie ocenić, czy ta forma wsparcia jest dla Ciebie odpowiednia.

Kim jest life coach i czym różni się od terapeuty?

Prosta definicja life coachingu: Twój partner w osiąganiu celów

Life coach, czyli coach życia, to profesjonalista, którego głównym zadaniem jest wspieranie klienta, nazywanego coachee, w procesie maksymalizacji jego potencjału. Moja rola polega na towarzyszeniu Ci w wyznaczaniu i osiąganiu celów osobistych oraz zawodowych, a także we wprowadzaniu pozytywnych zmian w życiu. Kluczowe jest to, że nasza praca koncentruje się przede wszystkim na teraźniejszości i przyszłości, pomagając Ci zdefiniować, dokąd zmierzasz i jak tam dotrzeć.

Coach, terapeuta, mentor: Kluczowe różnice, które musisz znać

Bardzo często spotykam się z pytaniem o różnice między coachem a innymi specjalistami. To niezwykle ważne, abyś wiedział, kto czym się zajmuje, by wybrać odpowiednie wsparcie. Poniżej przedstawiam kluczowe rozróżnienia, które pomogą Ci zrozumieć specyfikę każdej z tych ról.

Kryterium	Life Coach	Psychoterapeuta
Główny cel	Pomoc w wyznaczaniu i osiąganiu celów, maksymalizacja potencjału, rozwój.	Leczenie zaburzeń psychicznych, przepracowywanie traum, rozwiązywanie problemów emocjonalnych.
Fokus czasowy	Teraźniejszość i przyszłość "dokąd zmierzasz?".	Przeszłość i teraźniejszość analiza przyczyn obecnych problemów.
Grupa docelowa	Osoby zdrowe psychicznie, które chcą się rozwijać, wprowadzać zmiany, osiągać cele.	Osoby z zaburzeniami psychicznymi, cierpiące na depresję, lęki, fobie, traumy.
Metody pracy	Zadawanie pytań, aktywne słuchanie, narzędzia rozwojowe. Nie daje gotowych rad.	Diagnoza, interpretacja, stosowanie technik terapeutycznych.

Warto również krótko wspomnieć o innych formach wsparcia. Mentor to osoba, która dzieli się swoim doświadczeniem i wiedzą z konkretnej dziedziny, oferując wskazówki oparte na własnej ścieżce. Natomiast konsultant to ekspert, który analizuje problem i dostarcza gotowe rozwiązania lub strategie w swojej specjalizacji. Life coach, w przeciwieństwie do nich, skupia się na wydobywaniu Twoich własnych zasobów i rozwiązań.

Skąd wziął się life coaching i jak ewoluował na polskim rynku?

Coaching, choć korzeniami sięga lat 70. i sportu wyczynowego, jako forma wsparcia osobistego i zawodowego zyskał na popularności w ostatnich dekadach. W Polsce rynek coachingu dynamicznie się rozwija, jednak, co muszę podkreślić, jest on nieuregulowany. Oznacza to, że każdy może nazwać się coachem, niezależnie od posiadanych kwalifikacji czy doświadczenia. To właśnie dlatego tak ważne jest, abyś jako klient zwracał uwagę na certyfikaty i akredytacje, takie jak te wydawane przez International Coaching Federation (ICF) czy Izbę Coachingu. Są one wyznacznikiem profesjonalizmu i gwarancją, że coach przeszedł odpowiednie szkolenia i spełnia międzynarodowe standardy etyczne.

W czym konkretnie może pomóc ci life coach?

Rozwój kariery, relacje, finanse i zdrowie

Moje doświadczenie pokazuje, że life coaching może być niezwykle skuteczny w wielu obszarach życia. Klienci zgłaszają się do mnie z różnorodnymi wyzwaniami, a ja pomagam im znaleźć drogę do satysfakcjonujących zmian. Oto najpopularniejsze obszary, w których life coach może Cię wesprzeć:

• Kariera i biznes: Wsparcie w zmianie pracy, awansie, walce z wypaleniem zawodowym, rozwoju kompetencji liderskich, a także w rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej czy efektywnym zarządzaniu czasem i priorytetami.
• Relacje: Poprawa komunikacji w związkach partnerskich, rodzinnych czy zawodowych, budowanie zdrowych granic, rozwiązywanie konfliktów, a także rozwijanie umiejętności interpersonalnych.
• Finanse osobiste: Pomoc w zarządzaniu budżetem domowym, wyznaczaniu celów finansowych (np. oszczędzanie na konkretny cel), eliminowaniu długów czy budowaniu zdrowych nawyków finansowych.
• Zdrowie i wellness: Wsparcie w budowaniu work-life balance, wprowadzaniu zdrowych nawyków żywieniowych, zwiększaniu aktywności fizycznej, zarządzaniu stresem czy poprawie jakości snu.
• Rozwój osobisty i poczucie sensu: Pomoc w odkrywaniu własnych wartości, pasji, budowaniu pewności siebie, radzeniu sobie z prokrastynacją, a także w odnajdywaniu sensu i kierunku w życiu.

Jak wygląda proces coachingu krok po kroku?

Od pierwszej sesji po realizację celu

Zastanawiasz się, jak wygląda współpraca z coachem? To proces, który ma swoją strukturę, choć jest zawsze dostosowany do Twoich indywidualnych potrzeb. Oto typowy przebieg coachingu:

1. Sesja zerowa/kontraktowa: To nasze pierwsze spotkanie, często bezpłatne lub w promocyjnej cenie. Służy poznaniu się, omówieniu Twoich oczekiwań i celów, a także ustaleniu zasad współpracy tzw. kontraktu coachingowego. To moment, w którym decydujesz, czy chcesz ze mną pracować, a ja oceniam, czy jestem odpowiednią osobą do wsparcia Cię w Twoich wyzwaniach.
2. Regularne sesje: Spotkania odbywają się zazwyczaj co 1-2 tygodnie i trwają od 60 do 90 minut. Mogą być realizowane online lub na żywo. Podczas sesji, poprzez zadawanie "mocnych pytań" i aktywne słuchanie, pomagam Ci odkrywać Twoje zasoby, perspektywy i potencjalne rozwiązania. Korzystam z różnych narzędzi, takich jak Koło Życia, analiza SWOT czy praca z przekonaniami, abyś mógł głębiej zrozumieć siebie i swoje cele. Pamiętaj, że moją rolą nie jest dawanie gotowych rad, lecz wspieranie Cię w samodzielnym ich znajdowaniu.
3. Praca własna klienta: Pomiędzy sesjami otrzymujesz ode mnie zadania do wykonania mogą to być ćwiczenia, refleksje czy konkretne działania. To kluczowy element procesu, ponieważ sukces coachingu w dużej mierze zależy od Twojego zaangażowania i gotowości do pracy własnej.
4. Zakończenie procesu: Coaching to proces celowy. Gdy osiągniesz swoje cele lub poczujesz, że masz już wystarczające narzędzia do samodzielnego dalszego rozwoju, wspólnie podsumowujemy naszą pracę. Cały proces może trwać od kilku do kilkunastu sesji, w zależności od złożoności celów.

Jak znaleźć dobrego coacha i na co uważać?

Certyfikaty, czerwone flagi i koszty usługi

Wybór odpowiedniego coacha to klucz do sukcesu. Ponieważ, jak już wspomniałam, rynek jest nieuregulowany, musisz być świadomym konsumentem. Zawsze zwracaj uwagę na certyfikaty i akredytacje, takie jak te wydawane przez International Coaching Federation (ICF) na różnych poziomach (ACC, PCC, MCC) czy Izbę Coachingu. Są one potwierdzeniem, że coach przeszedł rygorystyczne szkolenia, ma określoną liczbę godzin praktyki i przestrzega kodeksu etycznego. To daje Ci pewność, że pracujesz z profesjonalistą.

Istnieją również "czerwone flagi", które powinny wzbudzić Twoją czujność:

• Dawanie gotowych rad: Profesjonalny coach nigdy nie powie Ci, co masz robić. Jego rolą jest pomóc Ci znaleźć Twoje własne rozwiązania.
• Obiecywanie natychmiastowych i cudownych rezultatów: Coaching to proces, który wymaga czasu i zaangażowania. Unikaj coachów, którzy gwarantują szybkie i nierealistyczne zmiany.
• Brak transparentności co do kwalifikacji: Jeśli coach unika odpowiedzi na pytania o swoje wykształcenie, szkolenia czy certyfikaty, to sygnał ostrzegawczy.
• Skupienie na przeszłości i "terapii": Pamiętaj, coach nie jest terapeutą. Jeśli sesje zaczynają przypominać terapię i zbyt głęboko wchodzą w analizę traum, to nie jest to coaching.
• Brak jasno określonego kontraktu: Przed rozpoczęciem współpracy powinny być jasno ustalone cele, zasady, częstotliwość spotkań i koszty.

Pamiętaj, profesjonalny coach nie da Ci gotowej recepty na życie. Jego zadaniem jest wyposażenie Cię w narzędzia, dzięki którym sam ją napiszesz.

Jeśli chodzi o koszty usługi, ceny za sesję life coachingu w Polsce są bardzo zróżnicowane. Zazwyczaj wahają się od około 150-200 zł za godzinę u początkujących coachów, którzy dopiero budują swoją praktykę, do nawet 700-1000 zł i więcej u doświadczonych profesjonalistów z ugruntowaną marką, licznymi certyfikatami i bogatym doświadczeniem. Cena często zależy od kwalifikacji coacha, jego doświadczenia, lokalizacji (sesje w dużych miastach bywają droższe) oraz specyfiki oferowanego programu (np. coaching biznesowy często jest droższy niż life coaching).

Czy life coaching jest dla ciebie? Rozwiej swoje wątpliwości

Kiedy warto skorzystać ze wsparcia coacha?

Wokół coachingu narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać do skorzystania z tej formy wsparcia. Chciałabym rozwiać te najpopularniejsze, abyś mógł podjąć świadomą decyzję:

• Mit: "Coaching to pseudonauka i nic nie wnosi."

  Fakt: Coaching opiera się na solidnych podstawach psychologii pozytywnej, teorii uczenia się dorosłych i neuronauki. Skuteczność coachingu jest potwierdzona badaniami, a profesjonalne organizacje, takie jak ICF, dbają o standardy i etykę.

• Mit: "Coaching jest tylko dla ludzi z problemami."

  Fakt: Wręcz przeciwnie! Coaching jest dla osób zdrowych psychicznie, które chcą się rozwijać, osiągać ambitne cele i w pełni wykorzystać swój potencjał. To nie terapia, a narzędzie do wzrostu i transformacji.

• Mit: "Coach powie mi, co mam robić."

  Fakt: Rolą coacha nie jest dawanie rad. Coach zadaje pytania, które pomagają Ci samodzielnie odkryć Twoje własne rozwiązania, zasoby i drogę. To Ty jesteś ekspertem od swojego życia.

Jeśli zastanawiasz się, czy coaching jest dla Ciebie, zwróć uwagę na poniższe sygnały. Mogą one wskazywać, że współpraca z coachem może przynieść Ci znaczące korzyści:

• Czujesz, że utknąłeś w miejscu i brakuje Ci motywacji do działania.
• Masz cel, ale brakuje Ci jasnej strategii lub wiary w jego osiągnięcie.
• Chcesz poprawić swoje relacje, zarówno osobiste, jak i zawodowe.
• Pragniesz zwiększyć swoją pewność siebie i poczucie własnej wartości.
• Szukasz sposobu na lepsze zarządzanie czasem i priorytetami.
• Chcesz odkryć swoje pasje i żyć bardziej świadomie, zgodnie z własnymi wartościami.
• Odczuwasz wypalenie zawodowe i potrzebujesz wsparcia w znalezieniu nowej ścieżki.
• Chcesz przełamać ograniczające przekonania, które blokują Twój rozwój.

Przeczytaj również: Co-parenting coach: Jak zbudować spokój dla dziecka po rozstaniu?

Najważniejsze lekcje o life coachingu i Twoje następne kroki

Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu pojęcie life coacha stało się dla Ciebie znacznie jaśniejsze. Moim celem było dostarczenie Ci kompleksowej wiedzy, która odpowiada na pytanie "life coach co to" i pomoże Ci zrozumieć tę rolę, jej zakres oraz odróżnić ją od innych form wsparcia. Wierzę, że teraz masz solidne podstawy do oceny, czy coaching jest ścieżką, którą chcesz podążyć.

• Life coach to partner, nie terapeuta: Pamiętaj, że coach pracuje z osobami zdrowymi psychicznie, koncentrując się na Twoich celach i przyszłości, a nie na leczeniu zaburzeń czy analizie przeszłości.
• Nie oczekuj gotowych rad: Profesjonalny coach nie daje rozwiązań na tacy, lecz poprzez zadawanie pytań i stosowanie narzędzi, pomaga Ci samodzielnie je odkryć.
• Weryfikuj kompetencje: Na nieuregulowanym polskim rynku kluczowe jest sprawdzanie certyfikatów i akredytacji (np. ICF, Izba Coachingu), aby mieć pewność, że współpracujesz z profesjonalistą.
• Coaching to inwestycja w siebie: To proces, który wymaga Twojego zaangażowania i gotowości do pracy, ale może przynieść wymierne korzyści w rozwoju osobistym i zawodowym.

Z mojego doświadczenia wynika, że najtrudniejszy jest zawsze pierwszy krok podjęcie decyzji o zmianie i znalezienie odpowiedniego wsparcia. Chcę podkreślić, że inwestycja w siebie i swój rozwój to jedna z najlepszych decyzji, jakie możesz podjąć. Odwaga w dążeniu do pełni potencjału jest cechą, którą podziwiam u moich klientów i która zawsze prowadzi do satysfakcjonujących rezultatów.

A jakie są Wasze przemyślenia na temat life coachingu po przeczytaniu tego artykułu? Czy macie już doświadczenia z coachingiem, którymi chcielibyście się podzielić? Dajcie znać w komentarzach poniżej!